Uit de inventarisatie voor de Omgevingsvisie is duidelijk geworden dat de bewoners het groen en de natuur in Oisterwijk erg waarderen. Dit past ook bij Oisterwijk als “Parel in ’t Groen”. Onder de noemer natuur vallen verschillende aspecten, zoals de bossen, waarin kan worden gewandeld en gefietst en waar men de rust opzoekt. De weilanden als open velden, waar de koeien staan de grazen. Of gewoon de groene bermen langs de weg.
Voor het Buitengebied bepaalt het type landschap van een gebied in grote mate hoe de natuur ervaren wordt. Landschap is echter meer. Het is gevormd door de bebouwing en het gebruik van de gronden in het verleden (cultuurhistorie). Op de Landschappelijk Waardenkaart zijn de verschillende landschappen van Oisterwijk terug te vinden. Op de pagina Hoe werkt de website is omschreven wat de kenmerken en kwaliteiten van het landschap zijn.
Bossen, heide en vennen
De hoger gelegen en daarmee drogere zandgronden liggen ver van de beken af. Deze zijn in het verleden nog droger en minder vruchtbaar geworden door afgravingen van de strooisellaag voor het potstalsysteem. Daarnaast werden deze gebieden vaak intensief begraasd. Hierdoor zijn uitgestrekte heidevelden en stuifzanden ontstaan. De stuifzandgebieden zijn te herkennen aan de hoogteverschillen in het terrein die door de stuifduinen zijn ontstaan. Ook ontstonden laagtes waar het zand uitgestoven werd tot op een leemhoudende laag. Op de uitgestoven plekken zijn vennen ontstaan die karakteristiek zijn voor de bossen van Oisterwijk en een hoge geologische waarde hebben. Een groot deel van de heide- en stuifzandgebieden zijn later weer bebost om de verdere verschraling en verstuiving van de grond tegen te gaan. In eerste instantie gebeurde dit in de 19de eeuw met naaldbos ten behoeve van hout voor de mijnhout en voor telegraafpalen. Tegenwoordig wordt in het bosbeheer gekozen voor de ontwikkeling van natuurlijk bos, met meer loofbomen. Dit afwisselende landschap is waardevol voor natuur en recreatie getuige de Natura-2000 aanwijzing en de vele recreatieve functies. Bijzondere plekken in het bos zijn de landgoederen en de plekken waar de Reusel en de Rosep door het bos stromen.
Kwaliteiten
- Afwisseling door open ruimten in het bos, heidevelden, vennen, stuifzanden en bossen;
- Reliëf van de stuifduinen;
- Vennen in het bos en op de heidevelden;
- Afwisseling tussen naaldbos (cultuurhistorisch waardevol) en loofbos (ecologisch waardevol);
- Oude landgoederen (Eendracht, Hondsberg, Dennenhoef, Zonnewende) en nieuwe landgoederen (Hooge Braaken, Mariahoeve en de Rosephoeve).
