Uit de inventarisatie voor de Omgevingsvisie is duidelijk geworden dat de bewoners het groen en de natuur in Oisterwijk erg waarderen. Dit past ook bij Oisterwijk als “Parel in ’t Groen”. Onder de noemer natuur vallen verschillende aspecten, zoals de bossen, waarin kan worden gewandeld en gefietst en waar men de rust opzoekt. De weilanden als open velden, waar de koeien staan de grazen. Of gewoon de groene bermen langs de weg.
Voor het Buitengebied bepaalt het type landschap van een gebied in grote mate hoe de natuur ervaren wordt. Landschap is echter meer. Het is gevormd door de bebouwing en het gebruik van de gronden in het verleden (cultuurhistorie). Op de Landschappelijke Waardenkaart zijn de verschillende landschappen van Oisterwijk terug te vinden. Op de pagina Hoe werkt de website is omschreven wat de kenmerken en kwaliteiten van het landschap zijn.
Esdorpenlandschap
Onder invloed van het potstalsysteem zijn op de zandgronden verschillende bodems ontstaan met verschillende landschapstypen. In dit systeem werd het vee ‘s nachts in de stallen gehouden. De mest werd vermengd met een strooisellaag uit de bossen en op de landbouwgronden rondom de boerderij verspreid. Hierdoor ontstond een vruchtbare bodem waarop men akkerbouwgewassen kon telen. Deze vruchtbare laag werd steeds dikker en vruchtbaarder. Deze akkercomplexen werden gezamenlijk ontgonnen en vanuit de boerderijen in het dorp bewerkt. Hierdoor zijn rond de meeste dorpen in zandgebieden essen ontstaan die nog steeds herkenbaar zijn als grotere open gebieden, maar de karakteristieke hoogteverschillen zijn in veel gevallen verdwenen. De oude gehuchten Vinkenberg, Heuvelstraat, Zelt en Broekzijde liggen als slingerende linten in het landschap en vormen een afwisseling tussen bebouwing en open zichten op het landschap.
De gehuchten aan de Heuvelstraat en de Broekzijde (Vinkenberg, Zelt en Broekzijde) hebben een verschillend karakter. Het is ook nu nog te ervaren dat het deel aan de Broekzijde op de open akkers lag en het deel aan de Heuvelstraat deel uitmaakte van het kampenlandschap. Zo is de kavelstructuur rond de Heuvelstraat langgerekter en zijn de kavelranden meer beplant. De oude akkers bij de Broekzijde zijn nog herkenbaar in het reliëf in het landschap, maar zijn tegenwoordig veelal in gebruik als weiland.
Kwaliteiten
- Open essen;
- Laanbeplanting langs hoofdwegen;
- Open ruimtes tussen de erf met zicht op het achterliggende landschap;
- Beplanting rondom erven;
- Verschillen tussen beide ontginningsassen.
